سلولز و سلولزی چیست ؟
سلولز یکی از مهم‌ترین ترکیبات آلی در طبیعت است که در اکثر گیاهان و درختان یافت می‌شود. این ماده به عنوان یک پلیمر گلیکزیدی (بازسازی‌پذیر) از واحدهای گلوکزی شناخته می‌شود و در ساختار سلول‌های گیاهی و دیوارهای سلولی واقع شده است. سلولز به عنوان منبع اصلی انرژی برای گیاهان و همچنین در فرآیند‌های تولید کاغذ، نساجی، و ساختمان‌سازی نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. در این مقاله، به معرفی سلولز و کاربردهای آن خواهیم پرداخت.
ساختار سلولز
سلولز یک پلیمر خطی است که توسط اتصال واحدهای گلوکزی به یکدیگر ایجاد می‌شود. هر واحد گلوکزی در مولکول سلولز به دیگری از آن وصل می‌شود و در نتیجه زنجیره‌ای بلند از واحدهای گلوکزی به وجود می‌آید. این زنجیره‌های طولانی معمولاً به صورت موازی و متشابه در کنار یکدیگر واقع شده و به دیواره‌های سلولی گیاهان ساختار و استحکام می‌دهند.
خواص سلولز
سلولز به دلیل ساختار خود به عنوان یک پلیمر گلیکزیدی دارای خواص منحصر به فردی است:
مقاومت مکانیکی: سلولز به دلیل داشتن ساختاری متراکم و مقاوم، به عنوان یکی از قوی‌ترین مواد طبیعی شناخته می‌شود و در ساختمان‌سازی و صنعت کاغذسازی به عنوان ماده اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بی‌میلی به آب: سلولز غیر قابل حل در آب است و این ویژگی آن را به عنوان یک جذب‌کننده آب و ماده اصلی در ساختمان دیواره‌های سلولی گیاهان می‌سازد.
بازیافت‌پذیری: سلولز از منابع طبیعی قابل بازیافت است و در فرآیند بازیافت کاغذ و مواد ترکیبی دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربردهای سلولز
سلولز به عنوان یک ماده چندمنظوره در صنایع مختلف استفاده می‌شود:
صنعت کاغذسازی: سلولز به عنوان ماده اصلی در تولید کاغذ و کارتن به کار می‌رود. این فرآیند شامل خمیرکاغذسازی، فرآیند کاغذسازی و تولید محصولات کاغذی متنوع مانند کاغذ مجله، کاغذ بهداشتی و کارتن است.
نساجی: در صنعت نساجی، سلولز به عنوان ماده اصلی در تولید نخ‌های مصنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرد که برای تولید پارچه‌ها و لباس‌ها استفاده می‌شود.
صنایع غذایی: سلولز به عنوان افزودنی غذایی در برخی محصولات غذایی مانند ماست، پنیر و مایعات غذایی به منظور افزایش ترکیبات ریزساختاری و پایداری استفاده می‌شود.
داروسازی: در داروسازی، سلولز به عنوان یک ماده پرکننده در تولید قرص‌ها و کپسول‌های دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
